Stop Cyberprzemocy-udostępnianie wizerunku osób trzecich
Zagrożenia związane z Internetem
Czym jest cyberprzemoc?
Cyberprzemoc to dowolna forma komunikacji lub publikacji online
w komunikatorach internetowych, wiadomościach e-mail, witrynach, blogach, profilach internetowych, grach, urządzeniach przenośnych, telefonach komórkowych albo innych urządzeniach mająca na celu zastraszenie, zawstydzenie, napiętnowanie innego człowieka lub w inny sposób zaatakowanie go.
Jakich grup wiekowych zwykle dotyczy?
Cyberprzemoc dotyczy zwykle nastolatków ( 12-14 lat ). Kończy się zazwyczaj około 14-15 roku życia.
Korzystanie z Internetu przez młodzież może wiązać się z wieloma kategoriami zagrożeń, m.in.:
Udostępnianie wizerunku innej osoby;
Naruszenie czci (zniesławienie, znieważenie);
Wulgaryzmy.
Przypominam,
że zgodnie z art. 81 ustawy o prawie autorskim
i prawach pokrewnych:
1. Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.
2. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.
Naruszenie czci (zniesławienie, znieważenie)
Działania:
• Wszelkie zachowania uwłaczające czyjejś godności, stanowiące przejaw lekceważenia oraz pogardy.
• Znieważenie drugiej osoby w Internecie lub przy użyciu innych technologii komunikacyjnych.
• Pomówienie (oszczerstwo) o takie postępowanie lub właściwości, które mogą daną osobę poniżyć w opinii publicznej.
• Użycie wizerunku osoby w celu jej ośmieszania, upokorzenia.
• Wypowiadanie pod adresem pokrzywdzonego znieważających go wulgaryzmów lub epitetów.
Formy:
• Umieszczenie wizerunku osoby w celu jej ośmieszenia np. na stronie internetowej, na blogu, w serwisie społecznościowym, rozesłanie e-mailem lub za pomocą telefonu komórkowego.
• Umieszczanie w Internecie lub przesyłanie drogą e-mailową, przy użyciu komunikatorów, serwisów społecznościowych, za pomocą telefonu komórkowego obrażających kogoś treści i opinii.
• Tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych, blogów, fałszywych kont i profili w serwisach społecznościowych.
• Rozsyłanie drogą e-mailową lub przy pomocy telefonu komórkowego różnego rodzaju kompromitujących materiałów.
Jak prawo nas chroni:
Kodeks karny
Art. 212.
§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku.
§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
§ 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego.
Art. 216.
§ 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.
§ 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
§ 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego.
Wulgaryzmy
Działania:
• Używanie w Internecie wulgarnych zwrotów (w miejscach dostępnych powszechnie, czyli nie wymagających np. znajomości hasła i logowania).
• Umieszczenie w Internecie nieprzyzwoitego zdjęcia, rysunku, obrazu (w miejscach dostępnych powszechnie).
Formy:
• Używanie w Internecie, w miejscach komunikacji wielu osób (np. czat, forum) nieprzyzwoitych słów.
• Umieszczanie w Internecie, w miejscu powszechnie dostępnym zdjęć i obrazów o treści nieprzyzwoitej czy obscenicznej.
Jak prawo nas chroni:
Kodeks wykroczeń
Art. 141.
Kto w miejscu publicznym umieszcza nieprzyzwoite ogłoszenie, napis lub rysunek albo używa słów nieprzyzwoitych, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1500 zł albo karze nagany.
Co robić, aby chronić się przed cyberprzemocą i innymi zagrożeniami w Internecie?
Nigdy nie podawaj swoich danych osobowych i zdjęć osobom poznanym w Internecie (możesz posługiwać się nickiem).
Nigdy nie podawaj nikomu swoich haseł.
Nie zapomnij się wylogować, gdy korzystasz z komputera poza domem.
Nie ufaj ludziom poznanym w sieci i staraj się z nimi nie spotykać.
Zgłaszaj incydenty cyberprzemocy, których jesteś świadkiem.
Gdy coś Cię niepokoi podziel się tym z kimś bliskim.
Zgłaszaj wszystkie wątpliwości do instytucji, które pomagają w sytuacji zagrożeń w Internecie.
Korzystając z Internetu pamiętaj o Etykiecie ( zasadach dobrego zachowania w Internecie ).
Jeśli stałeś się ofiarą cyberprzemocy:
Powiedz o tym komuś, komu ufasz, aby nie zostać samemu w tej sytuacji.
Zapisuj wiadomości, daty i godziny, w których się pojawiły, są one dowodami na to, że ktoś wyrządził Ci krzywdę.
Nie wahaj się zgłosić tego organom ścigania.
Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić swój adres e-mail lub numer telefonu.
Jak możesz zarejestrować dowody cyberprzemocy?
• Telefon komórkowy
Nie kasuj wiadomości. Zapisuj wszystkie, zarówno tekstowe jak i nagrane na pocztę głosową w pamięci telefonu.
• Komunikatory
Niektóre serwisy pozwalają na zapisywanie rozmów. Możesz również, np. skopiować rozmowę, wkleić do dokumentu Word (lub innego edytora tekstu), zapisać i wydrukować.
• Strony serwisów społecznościowych, www
Aby zachować kopię materiału, który widzisz na ekranie, wciśnij jednocześnie klawisze Control i Print Screen, a następnie wykonaj operację „Wklej” w dokumencie Word.
• Czat
Podobnie jak w przypadku stron www, jeśli chcesz zachować kopię materiału, który widzisz na ekranie, wciśnij klawisze Control i Print Screen, a następnie wykonaj operację „Wklej” w dokumencie Word. Możesz też po prostu wydrukować interesującą cię stronę.
Wydrukuj wiadomość, prześlij ją do nauczyciela lub pedagoga, który zajmuje się ustaleniem okoliczności zajścia. Zachowanie całości wiadomości, a nie tylko samego tekstu, jest bardziej pomocne, ponieważ zawiera informacje o jej pochodzeniu.
Gdzie szukać pomocy?
Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka - tel. 800 12 12 12
Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży -tel. 116 111, www.116111.pl
Telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa w sieci –
tel. 800 100 100, www.800100100.pl
Zespół ekspertów Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej - punkt, w którym można zgłaszać nielegalne treści w internecie - adres e-mail:
dyzurnet@dyzurnet.pl